VEZİRKÖPRÜLÜ ŞEHİT MÜFTÜ  Vezirköprü'de türbesi bulunan "Şehit Müftü" ve "Müftüoğulları" ile ilgili Gidirli Mahallesinde büyüklerimizden hikayeler dinlerdik. Şehit Müftü olarak bilinen türbe ıle ilgili "Vezirköprü Gençlik Merkezi" araştırma yapmış, değerli bilgiler toplamış ve kitabe haline getirerek türbenin duvarına asmış. Türbede bulunan Şehit Müftünün Kıldırzade Hafız Mustafa olduğu tespit edilmiş. Aslında bu türbede bulunan zatın kim olduğunu Havza Gidirli Mahallesi sakinleri olarak bizler biliyorduk. Ancak hayat hikayesi ile ilgili ayrıntılı bilgiye sahip değildik. akrabalarının anlattıkları rivayetlere dayandığı için bazı bilgilerde çelişkiler vardı. "Vezirköprü Gençlik Merkezi" çok değerli bilgileri derlemiş, bizlerin hizmetine sunmuş. Her türlü takdir ve teşekkürü hak ediyorlar. Gidirli Mahallesindeki "Müftüoğulları" ailesinin üyeleri ve Gidirliler "Şehit Müftü" dedemiz diye bu türbeyi her zaman ziyaret ediyorlar..Kitabedeki bilgilerle, Müftüoğulları ileri gelenlerinin anlattıklarını birleştirdiğimiz zaman, Şehit Müftünün yakınlarının hayatta kalabilenlerinin, Gidirli'ye geldiği anlaşılıyor. Kitabede anlatılan hikayeye göre Hafız Mustafa Efendi ile birlikte, kendi ailesi ve başka birçok ailenin de üyeleri katledilmiş, evleri yakılmış. Müftüoğullarından hayatta kalabilenler Gidirli'ye gelmiş. 1830 Gidirli Köyü Nüfus sayımında Müftüoğlu Mustafa kayıtlara geçmiş. Müftüoğlu Mustafa büyük ihtimal Şehit Müftünün oğlu. Torunu da olabilir. Müftüoğlu Mustafa aile reisi olarak geçiyor ve başka aile üyelerinin de askeliğe elverişli ve erkek olanların isimleri geçiyor. Halen bu aileden Tunç, Arslan, Akyol soy ismini taşıyan üç aile Mahallemizde veya İstanbul, Ankara ve Samsun'da yaşamaktadırlar. Mezar taşında Osmanlıca "huvelhallagulbaki ( sürekli yaratan baki olan Allahtır) merhum ve mağfirunleh agahımeşayih (kendini vakıf etmiş şeyhlerden) Nakşibendiyun Köprü müftüsü elhaç hafız mustafa efendi kudduse sırruhu(Allah sırrını mukaddes etsin) aziz ruhu şerifleri içun fatiha. sene 1214 Y.Ç " diye yazmaktadır. Türbe Vezirköprü Bedesten ve Ulu Çınar yakınında bir binanın altındadır. İki tarafında da dükkanlar vardır. Gençlik Merkezi ve Belediye yetkililerince tamiratı, temizliği ve bakımı yapılmıştır. İlgillilerden Allah razı olsun. Vezirköprü Gençlik Merkezinin hazırladığı kitabede şu bilgiler yer almakta... (ŞEHİT MÜFTÜ) KILDIRZADE MUSTAFA EFENDİ Vezirköprüde doğdu. İlk öğrenimini Vezirköprüde tamamladıktan sonra İstanbul'da Eyüp semtinde Abdullah KAŞGARİ'den ders aldı. Köprüye dönerek Fazıl Ahmet Paşa medresesinde ve camilerde dini dersler vermeye başladı. Cesur, dürüst, iyilik sever bir din adamı ve misafir severdir. Ganioğlu Mahallesinde okul,camii, han, kütüphane, zaviye yaptırarak bunları vakfa dönüştürmüştür. Servetini fakirlere, öksüzlere harcamıştır. Vezirköprü ve çevresinde bir çok olayı günlük tutarak yazmış, 6 ciltlik bir HATIRAT oluşturmuştur. Bu kitaplar 1938 yılına kadar Vezirköprüde korunmuş, daha sonra, samsun Gazi Kütüphanesi'ne ve Ankara Milli Kütüphaneye gönderilmiştir. 1799 yılında Canıklizade Battal Hüseyin oğlu Mahmut Tayyar Paşa büyük rüşvetlerle Samsun ve Amasya Mutasarıflığını elde etmiş, dedesi ve babasından daha kötü yönetim sergilemiştir. Mahmut Tayyar Çomulllu Mehmet Emin Paşayı Vezirköprüye ayan, Carullah oğlu Hüseyini de Köprü voyvodası olarak atadı. Baskı soygun ve işkenceye dayalı bir yönetim oluşturdu. Mahmut Tayyarın ilk işi olarak vergileri artırmak oldu. Vergileri ürün olarak alma yerine nakit para olarak alma emrini verdi. Bu uygulama civarda halkı iyice bunalttı. Mahmut Tayyar'a ilk ciddi muhalefet Vezirköprüde başladı. Bazı kişiler yöneticelere karşı geldi. Mahmut Tayyar 1799 yılı Mart ayın 'da Vezirköprüye gelerek kendisine karşı gelenlerin önce evlerini yağmalattı, sonra yaktırdı. Köprü Müftüsü Kıldırzade Mustafa bey ve çevre kazaların müftüleri 10/1 oranında alınan öşür yerine 3/1 oranında alınan sülüs vergisinin şeriata ve adalete uygun olmadığına dair fetva verdiler. Mahmut Tayyar kendisine muhalif bütün din adamlarının evine baskın düzenleyerek , hepsini Samsuna sürgün gönderdi. Yanlız Kıldırzade Mustafa efendiye diş geçiremiyordu. Mustafa efendi halk tarafından çok sevilyordu. Kendisine karşı bir ayaklanma çıkaracağını biliyordu. Onu açıkça öldürtmeyi de göze alamıyordu. Mahmut Tayyar Çomullu Mehmet Emin Paşayı ve Carullah oğlu Hüseyini kandırdı. Bu kişiler Kıldırzade Mustafa Efendiyi ödürmeleri için kiralık katiller tuttular. 20 Aralık 1799 gecesi Orta Camiide teheccüd namazı kılan Kıldırzade Mustafa Efendiyi katiller kementle boğdular. (hicri 11 Şaban 1214) olayı duyan halk galeyana geldi. zeytun Malikanesi Mutasarıfı Aldalzade Mehmet Ağa emrindeki kuvvetlerle Mutasarıflığa bağlı kuvvetleri yenerek Havza'ya kadar kovaladı. Önceden haber alan Mahmut Tayyar emrindeki ve Bafradaki takviye kuvvetlerle köprülüleri Havza'da yendi. Abdalzade Mehmet ve birçok Köprülü idam edildi. Mahmut Tayyar Köprüye gelerek zengin , fakir tüm halkın evlerini yağmalattı. Evlerini ateşe verdirdi. Tahil ambarlarını yaktırdı. Koyun sürüleini ve atları samsun'a gasb ettirdi. Vezirköprü Müftüsü Kıldırzade Musta efendinin öldürülmesi ve Vezirköprü ve çevresinin yakılıp yıkılması acı bir hadise olarak tarihe geçmiştir. VEZİRKÖPRÜ GENÇLİK MERKEZİ TARİH ÇALIŞMALARI-2016 Bu yazı Türbede bulunan kitabeden faydalanılarak Yusuf Çevik tarafından yazılmıştır. Mezar taşı Yusuf Çevik tarafından okunmuştur. |
|
298 kez okundu
YorumlarHenüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın |
